Câu 1: Nét mới lạ, đặc sắc về nội dung và nghệ thuật bài thơ Tây Tiến.
Gợi ý: Cần trình bày các ý sau:
* Giới thiệu vài nét Tác giả:
- Quang Dũng (1921 – 1988) là nghệ sĩ đa tài nhưng nổi bật nhất là thơ. Tây Tiến là bài thơ tiêu biểu nhất trong đời thơ của ông nói về những kỉ niệm với trung đoàn Tây Tiến.
- Trung đoàn Tây Tiến được thành lập năm 1947, hoạt động ở vùng biên giới Tây Bắc hoang vu, khắc nghiệt. Đơn vị phần lớn là thanh niên Hà Nội: học sinh, sinh viên, trí thức… mà Quang Dũng là 1 thành viên.
- Cuối năm 1948, Quang Dũng rời xa Tây Tiến. Cảm xúc về những kỉ niệm dâng trào, ông viết “ Nhớ Tây Tiến” (in lần đầu năm 1949). Sau đổi là Tây Tiến. Cùng với việc khắc hoạ hình tượng người lính, bài thơ cũng thành công trong việc khắc hoạ hình ảnh thiên nhiên núi rừng Tây Bắc.
* Nét mới lạ, đặc sắc về nội dung và nghệ thuật bài thơ là việc tác giả dùng bút pháp lãng mạn để khắc hoạ những hình ảnh sau:
- Thứ nhất: Miêu tả khung cảnh thiên nhiên ở vùng Tây Bắc (phần 1) và phát hiện vẻ đẹp nên thơ, lãng mạn, nồng ấm tình quân dân của những đêm văn nghệ (phần 2)
- Thứ hai: Bức tượng đài bi tráng, lãng mạn về đoàn quân Tây Tiến.
2. Câu 2: Những câu thơ viết về chân dung người chiến sĩ Tây Tiến gây ấn tượng mạnh nhất? Cảm nhận của anh chị về những câu thơ đó.
Gợi ý: cần trình bày các ý sau:
* Giới thiệu vài nét Tác giả.
* Chân dung người lính Tây Tiến
- Hình ảnh đoàn quân Tây Tiến (4 câu ở phần 1.b)
- Bức tượng đài bi tráng về đoàn quân Tây Tiến (phần 3)
3. Câu 3. (Tham khảo câu 2)
4. Câu 4. Bút pháp chủ yếu của bài thơ (tham khảo câu 1)
5. Câu 5. Bình luận chất lãng mạn trong bài thơ Tây Tiến.
a. Mở bài: Giới thiệu vài nét về Tác giả và bài thơ Tây Tiến (câu 1) và bút pháp chủ yếu trong bài thơ là bút pháp lãng mạn.
b. Thân bài: Biểu hiện cảm hứng lãng mạn qua bài thơ
* Giải thích lãng mạn cách mạng: là những giấc mơ, tưởng tượng trên cơ sở vững chắc của thực tế, cảm hứng lãng mạn hướng về các cái cá biệt, phi thường, có khả năng trở thành hiện thực. Hơn nữa, cảm hứng lãng mạn cách mạng trên cơ sở cái có thật, tô đậm thêm, lí tưởng hoá để làm rõ bản chất của sự vật.
* Biểu hiện trong bài là 2 hình ảnh hài hoà: Núi rừng Tây Bắc dữ dội và thơ mộng (phần 1 + 2) và người lính: anh hùng – nghệ sĩ (phần 3).
c. Kết bài: Đánh giá về cảm hứng lãng mạn trong bài thơ
- Bài thơ tiêu biểu cho cảm hứng lãng mạn cách mạng (xuất phát từ thời đại, cuộc đời người lính và địa bàn hoạt động). Tuy có lí tưởng hoá nhưng có cơ sở thực tế vững chắc nên gần gũi (cao mà không xa lạ)
- Cảm hứng lãng mạn trong bài thơ giàu chất nhân văn: ca ngợi người lính trí thức yêu nước, ra đi cứu nước, một hình ảnh kì vĩ trong thơ ca kháng chiến chống Pháp.
- Với nghệ thuật điêu luyện, Tác giả đã tạc được bức tượng đài bằng ngôn ngữ, hình ảnh người lính với tinh thần bi tráng.
